Historia szkoły
Szkoła Podstawowa nr 2 jest najstarszą z tomaszowskich szkół podstawowych. Gdy zaborcy walczyli ze sobą w I wojnie światowej, w Tomaszowie Lubelskim w październiku 1915 r. powstał Powiatowy Komitet Ratunku. Z jego inicjatywy utworzono siedmioklasową szkołę powszechną. Mieściła się ona w budynku szkolnym przy obecnej ulicy Żwirki i Wigury. Był to zalążek naszej szkoły.
W kolejnych latach, w miarę wzrostu liczby uczniów, podjęto starania o pozyskanie większego pomieszczenia. Uzyskano zgodę na umieszczenie dwu klas szkoły powszechnej w budynku tzw. „sztabowca” przy ul. Kościuszki, wybudowanego na krótko przed wybuchem I wojny światowej na biura i mieszkania dla oficerów rosyjskich. Od września 1918 r. budynek ten przeznaczono na cele oświatowe, stał się siedzibą tomaszowskiego gimnazjum. Kiedy w 1929 r. gimnazjum przeniosło się do nowej siedziby na tzw. „Rogowych Kopcach” przy obecnej ul. Wyspiańskiego, budynek przy ul. Kościuszki został w całości zajęty przez szkołę powszechną. Kierownikiem szkoły został Józef Piasecki. W szkole działały organizacje: PCK, ZHP i Liga Morska, powstała też biblioteka.
Pomyślny rozwój szkoły przerwał wybuch II wojny światowej. Budynek szkolny przeznaczono na potrzeby wojska polskiego, a po zajęciu miasta przez Niemców, miało tu swoją siedzibę gestapo i oddziały szturmowe. Okres okupacji był tragiczny pod każdym względem. Brutalnie tłumiono wszelkie przejawy polskości. Zagładzie uległ cały dorobek tomaszowskiego szkolnictwa: dwu szkół powszechnych i gimnazjum. Na placu szkolnym spalono pomoce naukowe i dokumenty, zniszczono bibliotekę. Niemcy swoje ofiary rozstrzeliwali w różnych miejscach, ale najwięcej zostało rozstrzelanych i pochowanych na terenie naszej szkoły obok obecnej sali gimnastycznej. Ich śmierć upamiętnia obelisk z roku 1981 od strony ul. Kościuszki. W kwietniu 1940 r. okupant zorganizował w wynajętych budynkach szkołę polską, w której kilkunastu nauczycieli realizowało „wynarodowiony” program nauczania. Jednak dla Polaków ważniejszy był konspiracyjny nurt tajnej oświaty. Nauka odbywała się w siedmiu wynajętych pomieszczeniach rozrzuconych po całym mieście. W czerwcu 1940 r. w Tomaszowie dokonano aresztowań inteligencji, w tym także nauczycieli naszej szkoły.
Po napadzie Niemców na Związek Radziecki hitlerowcy zorganizowali w budynku szkoły szpital polowy dla jeńców radzieckich. Na obecnym boisku szkolnym stało 30 baraków przeznaczonych dla więźniów. Okupanci okrutnie traktowali rannych żołnierzy. Świadkowie wspominają południowy kraniec boiska, gdzie niezależnie od pogody, strażnicy wywlekali z baraków ciężko chorych, rannych, by tam umierali. Przez krótki czas mieściła się w naszym budynku szkoła ukraińska, a od 1943 r. szkoła niemiecka dla Volksdeutschów. W 1944 r. Niemcy ponownie przekazali budynek policji niemieckiej, której głównym zadaniem była walka z polskim ruchem podziemnym. Nauka znów odbywała się w domach prywatnych.
W lipcu 1944 r. Tomaszów został wyzwolony i budynek wrócił we władanie Szkoły Powszechnej nr 2. Kierownikiem placówki został Antoni Bartosiewicz, a do szkoły zapisało się około 500 uczniów.
Funkcje kierowników i dyrektorów szkoły pełnili kolejno:
1944 - 1945 Antoni Bartosiewicz
1945 - 1952 Erazm Kaptur
1952 - 1953 Lucjan Borowik
1953 - 1955 Erazm Kaptur
1955 - 1969 Jan Hałasa
1969 - 1972 Jerzy Czechoński
1972 - 1987 Henryk Wróblewski
1987 - 1992 Zbigniew Szpinda
1992 - 1996 Krzysztof Jarczak
1996 - 2013 Jolanta Rymaszewska
2013 - 2018 Jarosław Korzeń
od 2018 Renata Śrutwa-Krupa
Szkoła nasza cieszyła się i cieszy dużym uznaniem w środowisku. Kolejne pokolenia uczniów brały udział w różnych konkursach, zawodach, zajmując wysokie lokaty. Kwitło życie artystyczne: zespół taneczny, muzyczny, kółko recytatorskie. Wielkie sukcesy odnosili sportowcy w takich dyscyplinach jak: piłka nożna, lekkoatletyka, biegi narciarskie. Najbardziej jednak rozsławił nas chór szkolny „Promyki”, który na ogólnopolskim Przeglądzie Chórów Szkolnych w Częstochowie zdobył nagrodę Grand Prix. Ciągle zwiększająca się liczba uczniów i upływ czasu powodowały potrzebę rozbudowy budynku. W 1983 r. rozpoczęto budowę tzw. nowej szkoły, którą ukończono na początku 1986 r. i już na wiosnę wprowadziliśmy się do nowych sal lekcyjnych. W starym budynku pozostały klasy I – III, a stary i nowy gmach scalił specjalny korytarz - tzw. „łącznik”. Było tak do roku 1999.
Realizując zadania dydaktyczne i wychowawcze, szukaliśmy wzoru do naśladowania, patrona dla naszej szkoły. Przedwojenni absolwenci twierdzili, że szkoła nosiła już imię Marszałka Józefa Piłsudskiego. Nieżyjący wieloletni pedagog naszej szkoły - Tadeusz Urbanowicz złożył nawet pisemne oświadczenie potwierdzające ten fakt. Jednakże nie zdobyliśmy żadnych dokumentów i pracę rozpoczynaliśmy od podstaw. Uwieńczeniem naszych działań było nadanie szkole 10 listopada 1998 r. imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego. Sztandar ufundowała Rada Rodziców. Dzień 10 listopada jest odtąd Świętem Szkoły. W 1999 r. po wprowadzeniu reformy szkolnictwa i utworzeniu gimnazjów historyczny gmach przy ul. Kościuszki przeszedł we władanie Gimnazjum nr 2 w Tomaszowie Lubelskim. Szkoła Podstawowa nr 2 zajmowała już tylko nowe budynki przy ul. Żołnierzy Września 1. Staraniem władz miejskich oraz dyrektora gimnazjum odnowiony został historyczny budynek, co spowodowało, że stał się jednym z ładniejszych obiektów w naszym mieście.
Dzięki pracy i zaangażowaniu kadry pedagogicznej Gimnazjum nr 2 w ciągu kilku lat stało się najlepszą szkołą w powiecie tomaszowskim. Dowodziły tego wysokie wyniki egzaminów gimnazjalnych, zdobycie tytułu „Szkoły z klasą”, pierwsze miejsce na Lubelszczyźnie we współzawodnictwie sportowym w klasyfikacji wszech czasów, drużynowe mistrzostwo Polski wywalczone przez szachistów, laury zdobywane przez uczniów w konkursach przedmiotowych i artystycznych.
Funkcje dyrektorów gimnazjum pełnili kolejno:
1999 – 2007 Robert Puźniak
2007 – 2012 Anna Piotrowska
2012 – 2017 Agata Samek.
W roku szkolnym 2004/2005 gimnazjalisci wybrali Jana Pawła II na patrona swej szkoły. 17 X 2005 r. gimnazjum otrzymało imię papieża Polaka. W roku szkolnym 2017/2018 po kolejnych zmianach w oświacie i likwidacji gimnazjów budynek przy ul. Kościuszki ponownie stał się częścią Szkoły Podstawowej nr 2. Obecnie uczą się w nim uczniowie klas starszych.
Poniżej można obejrzeć historyczne zdjęcia budynku przy ul. Kościuszki, uczniów i pracowników gimnazjum z okresu przed II wojną światową.
Zamieszczone zdjęcia pochodzą z kroniki gimnazjum, która znajduje się w Zespole Szkół Nr 1 w Tomaszowie Lub.
Gmach Państwowego Gimnazjum im. Bartosza Głowackiego. Szkoła ta mieściła się w dawnym budynku koszar wojsk rosyjskich
Widok ogólny na budynek szkolny
Zajęcia przysposobienia wojskowego, w których udział biorą uczniowie gimnazjum
Szkolenie strzeleckie w ramach zajęć przysposobienia wojskowego na placu przed budynkiem gimnazjum
Nauka walki na bagnety
Drużyna skautów
Komisja egzaminacyjna
Tablo abiturientów Państwowego Gimnazjum Koedukacyjnego (dla chłopców i dziewcząt) im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim z roku szkolnego 1924/25. Na rysunku gmach szkoły i wizerunek patrona - bohatera bitwy pod Racławicami
Tablo abiturientów
Program akademii z okazji dziesięciolecia gimnazjum 1918-1928
Obchody dziesięciolecia powstania państwa polskiego w roku 1928. Gmach udekorowany portretami Józefa Piłsudskiego i prezydenta Ignacego Mościckiego
Uczniowie przed bramą powitalną
Napis „Niech żyje Józef Piłsudski”.
Marzec 1921 - wizyta Piłsudskiego albo imieniny Józefa 19 marca. Od końca lat dwudziestych uroczyście obchodzono imieniny Marszałka, było to święto państwowe w II Rzeczypospolitej
Grono pedagogiczne przed bramą gimnazjum
Grono pedagogiczne
Grono pedagogiczne gimnazjum (lata dwudzieste XX w.)
Uczniowie i nauczyciele przed kaplicą szkolną, która znajdowała się wewnątrz budynku
Grono pedagogiczne przed kaplicą szkolną
Pokój nauczycielski
Zajęcia sportowe (ćwiczenia cielesne) dziewcząt na boisku szkolnym
Ćwiczenia, zajęcia strażackie
Ćwiczenia przeciwpożarowe
Wizytator szkolny z dyrektorem gimnazjum - lata dwudzieste XX